กบอบอ๊บ อาชีพเสริมสร้างรายได้ ถึงแม้ในฤดูฝนผลผลิตกบธรรมชาติจะออกมา แต่การเพาะเลี้ยงก็ยังคงต้องดำเนินไป จะเสียเปรียบหน่อยก็เป็นเพียงราคาที่ต่ำลง แต่เป็นเพราะเมนูกบ มีความต้องการบริโภคการเพาะเลี้ยงจึงต้องดำเนินควบคู่ไป
หลายๆ คนให้ความสนใจการเพาะเลี้ยงกบ มือใหม่เกิดขึ้นเยอะ ถือเป็นอาชีพเสริม ทดสอบความสามารถ การเลี้ยงในบ่อปูน การลงทุนสร้างบ่อค่อนข้างสูง ใช้พื้นที่เยอะพอสมควร แล้วถ้าไม่ใช่บ่อปูน เลี้ยงรูปแบบไหนได้บ้าง นี่คือคำถามของการเลี้ยงที่ต้องการลดต้นทุน
นิตยสารสัตว์น้ำได้เสนอรูปแบบการเลี้ยงกบไปบ้างแล้ว ในฉบับนี้ขอแนะนำการเลี้ยงกบในกระชังบกของ คุณจุฑามาศ เบญจวรรณ ผู้ประดิษฐ์กระชังบกเลี้ยงกบเองใน อ.เดิมบางนางบวช จ.สุพรรณบุรี
คุณจุฑามาศ กล่าวว่า ตนเองมีอาชีพทำนาและทำสวนมะม่วง เมื่อปี 2556 สนใจอาชีพการเลี้ยงกบเพื่อเสริมรายได้ จึงใช้กระชังแขวนตามร่องสวน ขนาด 2×3 เมตร ปล่อยกบลงเลี้ยงกระชังละ 1,000 ตัว เลี้ยงรูปแบบนี้อยู่ 2 ปี ทนไม่ไหวกับปัญหาตัวเงินตัวทองเข้ามารบกวนกบที่เลี้ยงในกระชัง และสังเกตเห็นฟาร์มกบละแวกใกล้บ้านทำกระชังบกขึ้นมาเพาะพันธุ์กบ ตนจึงนำมาดัดแปลงเย็บกระชังบกให้มีมุม 4 มุม ให้คล้ายกับกระชังเลี้ยงปลา เพื่อให้ง่ายต่อการทำงาน
ข้อดีของการเลี้ยงกบในกระชังบก
กบสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ กระชังบกถือเป็นการดัดแปลงจากวิธีเดิมที่นิยมเลี้ยงกัน ก็คือ รูปแบบการเลี้ยงในกระชัง ข้อดีของการเลี้ยงกบในกระชังร่องสวน กบจะโตดี ได้อยู่ในสภาพแวดล้อมธรรมชาติจากปัญหากวนใจ ซึ่งต้องยกพลขึ้นบก โดยการใช้พลาสติกรองก้นกระชังความสูงประมาณ 20 เซนติเมตร ล้อมรอบกระชังด้วยตาข่ายมุ้งเขียวความสูง 100 เซนติเมตร
รูปแบบนี้ถือเป็นรูปแบบการเลี้ยงตามความสะดวก เพราะขนาดกระชังสามารถกำหนดได้ตามพื้นที่ที่ต้องการ เพราะกบเป็นสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ การทำสโลบพื้นลาดเอียงจะเป็นการสร้างพื้นบกและพื้นน้ำคนละฟากฝั่งได้ เป็นรูปแบบที่ใช้น้ำน้อย ประหยัดน้ำ ส่วนการ เปลี่ยนถ่ายน้ำ สะดวก ทำได้ง่าย เพียงแค่ปลดเชือกน้ำก็จะไหลออกมา
การเพาะพันธุ์กบในกระชังบก
การเพาะพันธุ์ส่วนมากแล้วจะใช้รูปแบบการเพาะในบ่อปูนที่ได้เปรียบในเรื่องของการจัดการ ดูแล แต่สำหรับกระชังบกก็ทำได้เช่นกัน คุณจุฑามาศจะใช้กระชังขนาด 2×5 เพาะพันธุ์กบ 5 คู่ โดยพ่อแม่พันธุ์ที่จะนำมาเพาะจะคัดเลือกกบที่มีรูปร่างสวย สมบูรณ์ ที่เลี้ยงได้ในแต่ละรอบ มีคนแยกออกมาเลี้ยงให้ได้อายุ 1 ปี ขึ้นไป มาปล่อยในช่วงเย็น ให้ผสมพันธุ์กันเอง โดยไม่ต้องใช้ฮอร์โมนกระตุ้นแต่อย่างไร อย่างในหน้าฝนการเพาะพันธุ์จะทำได้ง่าย เพราะถือเป็นฤดูกาลของกบอย่างแท้จริง
เช้าวันรุ่งขึ้นก็ทำการแยกพ่อแม่พันธุ์ออกจากไข่ ไข่จะใช้เวลา 24 ชั่วโมง ฟักออกมาเป็นตัว
อาหารสำหรับลูกอ๊อด
ลูกอ๊อดขนาดเล็ก การจะให้กินอาหารเม็ดติดปัญหาในเรื่องขนาดที่ใหญ่กว่าปาก คุณจุฑามาศเลือกใช้อาหารไฮเกรดผสมกับน้ำ ใช้อาหารอ่อนตัว แล้วนำมาปั้นเป็นก้อน ใช้อาหารปั้นก้อนเลี้ยงลูกอ๊อด 1 สัปดาห์ แล้วจึงปรับเปลี่ยนไปเป็นการหว่านอาหารเม็ด โดยเลือกใช้ อาหารกบของ บริษัทกรุงไทยอาหาร จำกัด (มหาชน) ให้อาหารวันละ 2 มื้อ ใช้เวลาอนุบาลลูกอ๊อดไปเป็นลูกกบ 30 วัน สามารถจำหน่ายผลผลิตได้ กระชังขนาด 2×5 ได้ผลผลิตออกจำหน่าย 2,000-3,000 ตัว จำหน่ายเดือนละ 2-3 หมื่นตัว
รูปแบบการเลี้ยงกบในกระชังบก
จากคุณสมบัติที่ดี ทำให้รูปแบบการเลี้ยงกบ วิธีการนี้มีความน่าสนใจสำหรับคนเลี้ยงกบมือใหม่ ให้ได้ทดลองเลี้ยง ขนาดกระชัง ที่สามารถเลี้ยงได้ จะเลี้ยงที่ขนาด 2×3 เมตร ปล่อยกบได้ 1,000 ตัว กระชังบกขนาด 2×4 เมตร ปล่อยกบได้ 1,500 ตัว และกระชังขนาด 2×5 เมตร ปล่อยลูกได้ 2,000 ตัว สามารถเลี้ยงได้จนกบโต
อาหารกบ จะให้วันละ 2 มื้อ เดินให้รอบเดียว ในปริมาณที่กบกินอิ่ม ไม่เน้นการให้อาหารเยอะ จะทำให้กบท้องอืด อัตรารอดจะต่ำ
การเปลี่ยนถ่ายน้ำ จะทำวันเว้นวัน โดยการใช้สายยางฉีดล้างทำความสะอาดของเสีย
การคัดไซส์ การคัดไซส์ใน 1 กระชัง จะคัด 3 ไซส์ เล็ก, กลาง, ใหญ่ จะคัดกบอายุ 1-2 เดือน เพื่อลดปัญหาการแตกไซส์ กัดกินกันเอง เป็นการเพิ่มอัตรารอด
การป้องกันโรค การเลี้ยงกบในกระชังบกจะง่ายต่อการทำความสะอาด ไม่แตกต่างจากการเลี้ยงในบ่อปูน เรื่องของการเกิดโรคแทบจะไม่เป็นปัญหา ที่จะมีบ้างก็เป็นการกัดกินกันเอง กบหนาแน่นจนเกินไป ทำให้กบตาย และถ้ากบกินอาหารมากเกินไป ท้องอืด จะพบการตายบ้าง แต่ไม่มาก เพราะสามารถควบคุมได้ กระชัง/กระชัง
ผลผลิต กระชังขนาด 2×5 ปล่อยลูกกบ 2,000-2,500 ตัว จะได้ผลผลิต 150-200 กิโลกรัม ใช้ระยะเวลาการเลี้ยง 3 เดือนครึ่ง สามารถทยอยจำหน่ายผลผลิตออกได้ สำหรับตลาดภายในประเทศ จะบริโภคกบไซส์ 4-5 ตัว ส่วนตลาดต่างประเทศที่พ่อค้ามารับไปส่ง จะบริโภคกบขนาดไม่ใหญ่มาก อยู่ที่ไซส์ 6-8 ตัว/ก.ก.
กบสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ ปัจจุบันมีการพัฒนาไขว้สายพันธุ์ เพื่อให้กบใช้ระยะเวลาการเลี้ยงสั้นลงมีการเจริญเติบโตที่ดี ตลาดผู้บริโภค ยังมีความต้องการสูงสามารถเลี้ยงได้ตลอดทั้งปี แต่ช่วงที่มีกำไรจะเป็นช่วงต้นปี ประมาณเดือน ม.ค-พ.ค ราคาจะขยับสูงขึ้นเกษตรกรที่สนใจ ต้องมีการวางแผนและศึกษาตลาดให้ดีก่อนลงมือเลี้ยง
รูปแบบการเลี้ยงกบในกระชังบกถือเป็นทางเลือกหนึ่งให้กับเกษตรกรที่ต้องการสร้างอาชีพเสริม ในพื้นที่จำกัดสามารถเลือกขนาดกระชังบกได้ตามความเหมาะสม เบญจวรรณ ฟาร์มกบกระชังบก จำหน่ายกระชังบกเย็บมือตามขนาดต้องการ และลูกกบพร้อมลงกระชัง เกษตรกรที่สนใจสามารถเข้าไปเรียนรู้รูปแบบการเลี้ยงกบได้ที่ เบญจวรรณ ฟาร์มกบกระชังบก 1/2 ม.3 ต.หัวเขา อ.เดิมบางนางบวช จ.สุพรรณบุรี หรือโทร.09-8450-5480 หรือทาง http://www.facebook.com/ben.benjawan.
ช่างติดตั้งรางน้ำฝนราคาถูก
ธ.กสิกรไทย
